Mannen hebben hun vader nodig om vanuit daadkracht hun leven te leiden

Ik ontmoette deze bijzondere man maanden geleden tijdens een eerste coachsessie in het bos. Waar we spraken over eigen keuzes mogen maken. Over je leven leiden op de manier waar hij zo naar verlangde. En ook over leren voelen voor jezelf en niet nadenken voor de ander. Alles vanuit het gemis van zijn vader en het emotioneel afwezig zijn van zijn moeder. 

Het valt mij op dat hij zo afgestemd is op mij. Op wat ik zeg of doe. Weg bij zichzelf. Zijn ogen op zoek naar bevestiging in mijn ogen. En ik weet dit gaat niet over mij. Als hij vertelt over zijn moeder, begrijp ik het zo goed. Vastgeklemd aan haar zoon door het verlies van haar andere kinderen. Op zoek naar haar plek in het leven die ze maar niet kon vinden. Wat is hij telkens op zoek geweest naar wat er kon in het moment. Wat er afgestemd moest worden. In wat voor bui ze was. Vaak in het donkere. Waar hij het lichtje moest zijn. Geleerd voor de ander te zorgen, zelf te verdwijnen want daar was geen ruimte voor. Verantwoordelijkheid genomen die te groot was voor een kleine man. Gestopt in zijn ademhaling. En zo op zoek naar zijn eigen waarheid. Waar geen plek voor was. En nu niet meer goed weet wat zijn eigen waarheid is laat staan te spreken en leven. Zijn keel op slot en opgesloten in zijn eigen lijf. 

Even later komen we aan op een mooi stukje heide aan het water midden in het bos. Hij vertelt verder over zijn moeder en over zijn leven niet kunnen leven zoals hij dat zo graag wil en ik besef mij dat hij gefuseerd is met het lot van zijn moeder. Al die tijd uit liefde haar leven te hebben gedragen. Nu bijna onmogelijk om volop te leven voorbij het ongeluk van zijn moeder.   

Waarom mannen hun vader nodig hebben om vanuit daadkracht hun leven te leiden 

En dan nog zijn vader. Die er niet was in zijn afwezigheid. Zijn vader was vertrokken naar zijn nieuwe gezin. Hij leerde door de afwezigheid van zijn vader niet het vuur in zichzelf op te halen. Zoals mannen naast hun vaders leren wat daadkracht en verantwoordelijkheid is. In plaats daarvan was er een wankelende bedding als het gaat over bestaansrecht. Mag ik er zijn? Kies je ook voor mij papa?  

Geroerd verlaten we die dag ook weer het bos. Onder de indruk van zijn zachtheid en geraakt door zijn verhaal. Een klein mannetje met sproetjes laat hij zien op de foto. Een mannetje die heeft gezocht en niet gevonden. Als dan de wind hard begint te waaien vraag ik hem het leven in te ademen. Niet voorzichtig maar volop. Het leven durven aankijken en inademen. Zijn leven. 

Masterclass Persoonlijk Leiderschap 

Maanden later sluit hij aan In de masterclass persoonlijk leiderschap om in zijn lijf te mogen landen. Ik maakte de afspraak met hem dat hij mij niet vragend mocht aankijken. En hij kwam thuis in zijn lijf. Zijn ogen minder afgestemd op die van mij en anderen. Alles wat maar aangereikt werd nam hij in zich op. Het lijf mocht er weer zijn. De eerste grote stap was gemaakt naar leren luisteren naar de signalen van het lijf. Volledig aangewakkerd schreef hij zich in voor de jaaropleiding. Met het verlangen om vanuit hier nog meer voluit te gaan leven vanuit zijn hart.  

Jaaropleiding Professioneel Communiceren vanuit hoofd, hart en lijf 

Nu was het dag 2 van de jaaropleiding professioneel communcieren vanuit hoofd, hart en lijf. We werken vandaag met de basisemoties. Welke mogen er zijn en welke niet, en wat betekent dat voor jou? Omdat we midden in de natuur werken, werken we ook veel buiten. Waar we buiten naar binnen keren. Wanneer ik buiten klaar ben met de opstelling besluit ik naar binnen te lopen, naar de andere groep. Daar staat hij kijkend naar zijn opstelling. Boos en verdriet, maar ook bang bepaalden de dynamiek. Blij stond geduldig te wachten met een open blik. En boos die stond te popelen. Die had er wel zin in. Voordat hij zijn aandacht aan boos kon geven moest er nog iets gebeuren. Het aankijken van het verdriet over zijn vader. Het gemis, dat hij er niet was. Het grote verlangen om gezien te worden,  om erbij te mogen horen. In zijn leven was hij voornamelijk bij zijn moeder geweest. Waar hij ook uit loyaliteit voor had gekozen, want hij kon haar niet alleen laten. Ze had het verlies van haar kindjes nog niet kunnen nemen. Maar ook het leven nemen was te groot voor haar. En hij die zo goed kon afstemmen op haar. Maar niet meer op zichzelf. En daar stonden we vandaag. Met het verlangen om het leven volop te kunnen leven. Waar jongens man worden naast hun vader. Maar zijn vader was er niet. En als hij naar zijn vader ging, was er voor iedereen plek. Als in een eigen kamer, een foto in huis, maar niet voor hem. Hij was gast. Op het voetbalveld verlangde hij naar de aanwezigheid van zijn vader langs de lijn wanneer hij andere vaders zag.  

Ik loop naar buiten om een andere deelnemer te halen. Precies geschikt voor deze oefening bedacht ik mij. Maar hij was nog bezig met zijn eigen groep in de opstelling. We wachten geduldig maar meer en meer raakt het geduld op. Precies zoals het tussen deze man en zijn vader ging. Wachten totdat zijn vader er klaar voor was. Totdat zijn vader tijd had. Maar nooit zelf kwam. Hij moest altijd uitreiken terwijl het kind in hem zo graag uitgestrekte armen wilde en nog steeds wil van zijn vader. Een vader die hem laat voelen dat hij het waard is om voor te vechten. Een vader die hem over zijn bol aait, waar hij mag rusten. Dan zegt hij, “ik heb zin om met hem te vechten en dan over zijn bol te aaien, dan is het goed”. “Nee zeg ik, dan doe je precies wat je altijd al deed”. “Op de plek gaan staan van de ander”, zegt hij dan. “Precies”, zeg ik. “Jij mag nu gaan leren klein te zijn. En de aai te ontvangen”, zeg ik. “Door de aai te geven blijf je ook weer weg van je verlangen, wil je het heft weer in eigen handen nemen”. “Je kunt het maar beter voor zijn dan erachter te komen dat het niet beantwoord wordt”, zeg ik. “En misschien heb je gelijk, misschien wordt het niet beantwoord”, maar dat is dan wat je mag aankijken en er leren in te berusten”.  

Telkens kijken we even naar buiten, maar de andere deelnemer zit in zijn eigen wereld, heeft geen oog voor ons, ook al hebben we uitgereikt naar hem, hebben we hem gevraagd te komen. Meerdere malen. Intussen raakt het geduld aardig beneden peil. Er ontstaat een soort niemandsland. In afwachting op de aanwezigheid van deze deelnemer. In afwachting op zijn vader. Zoals deze man zijn leven lang heeft gewacht op zijn vader. Heeft geleefd en ergens ook heeft stilgestaan. Iedereen in de opstelling raakt wat geïrriteerd. Behalve blij, die blijft open en in afwachting. 

Na een kwartier komt de andere man nietsvermoedend binnen met een glimlach. “Zo gaat het wel vaker”, zeg ik tegen hem. “Klopt dat?” “Hij komt vrolijk binnen alsof er niets aan de hand is, terwijl jij al een tijdje wacht”. “Ja dat klopt”, zegt hij met een geknepen glimlach.  

Kort leg ik de andere deelnemer uit wat er gebeurde en waarom ik hem vraag deze oefening te doen. Ik vraag hem te voelen en te blijven bij zichzelf. Dat hier een man voor hem staat, zijn zoon, die zo boos is vanuit het verdriet met daarachter verschuilend een groot verlangen en gemis. En dat we als mannen, als vader en zoon echt even moeten stoeien om elkaar in het hart te kunnen treffen. Dat we als mannen van buiten naar binnen keren. Dus eerst het fysieke en dan het emotionele. Dat we eerder niet kunnen verbinden met elkaar. Dat door het vuur aan te wakkeren de lijven weer wakker worden. En vanuit dit vuur het verlangen kan worden omgezet naar daadkracht.  

Ik zet Rage against the machine, Killing in the name of op om al de boosheid er uit te laten komen. Lang duurt het niet voordat de rauwheid inslaat, misschien 10 seconden. Hij heeft al die tijd hier al op gewacht. Hij stapt op zijn vader af om hem te duwen. Zijn vader trekt zijn shirt uit, klaar voor de strijd, en daar begint het gevecht. Het gevecht om liefde. Het gevecht om gezien te worden. Het verlangen zit er bij allebei maar hebben niet meer geleerd om vanuit het zachte bij elkaar te komen. Dus eerst is dit nodig. Het duurt voor mijn gevoel een half uur, maar het zal een kleine 10 minuten zijn geweest. Soms roep ik nog even “hou het veilig”, maar ze zijn er niet meer in deze ruimte. Ze hebben alleen oog voor elkaar. Ze zijn op een plek waar dingen via het lijf moeten worden uitgesproken. Minutenlang vechten ze met elkaar. Allebei vanuit hun eigen pijn. En vanuit hetzelfde verlangen, weer verbinden met elkaar. De onvermijdelijke roep tussen vader en zoon. En dan langzaam stopt het gevecht. Uitgeput. Alles is uitgesproken zonder woorden in deze strijd. De lijven licht gehavend en rood. De ademhaling hoog. Ze kloppen elkaar op de borst en rug zoals mannen dat doen…. Ik haal ze uit elkaar en zet ze tegenover elkaar om weer te voelen in het lijf. Te verstillen. Niet te gaan praten. De groep is geraakt, en kijkt ademloos toe. Ook de groep van buiten kijkt ademloos naar dit schouwspel van liefde.  

Ik zet het lied Daddy op van Coldplay waarvan ik weet dat hij geraakt wordt.  

Daddy, are you out there?
Daddy, won't you come and play?

Daddy, do you not care?
Is there nothing that you want to say

I know
You're hurting too
But I need, you I do

Daddy if you're out there
Daddy all I want to say

You're so far away
You're so far away

That's OK
That's OK
OK

 

Daddy, are you out there?
Daddy, why'd you run away?
Daddy, are you OK?

Look dad we got the same hair
And Daddy it's my birthday
But all I want to say

Is you're so far away
Oh, you're so far away

That's OK
That's OK
That's OK

You're so far away
Won't you come and won't you stay?
Please stay
Please stay

Won't you come and won't you stay?
One day
Just one day 

En dan vraag ik hem om in de armen van zijn vader te springen. Zijn verlangen is zo groot en als een natuurlijke beweging  springt hij in de armen van zijn vader die er al klaar voor staat. Als vader voor zijn zoon. “Zeg maar, wat was ik pissig en wat heb ik je ook gemist”, zeg ik hem. Hij herhaalt de woorden naar zijn vader en ademt het vol in. En terwijl hij deze woorden uitspreekt, zie ik zijn geraaktheid en klemt hij zich nog steviger vast met zijn benen en armen. Daar blijft hij het gehele lied in de armen van zijn vader vastgeklemd. Zijn vader die hem stevig vasthoudt en zacht wiegt. Ik vraag hem om alles uit te spreken naar zijn vader. En het diep in te ademen. Maar ook diep uit te ademen en het los te laten. Los laten van alles wat er niet was. En zijn vader draagt hem, laat hem niet los. Met trillende armen. Deze keer is zijn vader er, met alles wie hij is. Hij draagt zijn zoon. En of het nu in het echte leven ook zo gaat of niet, dat maakt niet uit. Het hart, zijn lijf voelt deze liefdesbeweging. De beweging van al die jaren waar het zo naar verlangde. 

Na een kwartier laat hij zichzelf zakken. “Blijf nog even stil zeg ik hem”. “Je kunt verschillende buigingen maken voor het lot van jou en je vader. Aan jou om te voelen, wat goed voelt voor jou”, zeg ik hem. Dan gaat hij op de grond liggen met zijn armen gestrekt vooruit. En aait zijn vader hem over zijn bol. Hij ademt in… het lijf ontspant…. De zoon die weer zoon mag zijn, zijn vader weer vader.  

Als hij opstaat vraag ik hem nog het volgende uitspreken en vooral diep in te ademen. “Jij bent mijn vader, ik ben jouw zoon. Jij bent de grote en ik de kleine en jij bent de enige vader voor mij”. En dan zakt het laatste kleine beetje nog in zijn lijf en nemen ze elkaar in de armen met dezelfde klop. In verbinding, vader en zoon.  

Waar verlangen is, is gemis. Vanuit gemis kan je niet blijven in het hier en nu. Je zit in het verleden of in de toekomst. En ook al is het gemis zo goed te begrijpen, het helpt je niet verder. We treffen ons leven allemaal aan vanuit de lessen die we hier hebben te leren. En altijd even leuk? Nee. Maar veranderen kunnen we het verleden niet. Wat we wel kunnen doen is het aankijken en inademen.  

Voor deze man gaat het om bestaansrecht. Mag ik er echt zijn? Waar vader en moeder niet aanwezig konden zijn moest hij zijn eigen grond zoeken. Maar zoals elk kind dat doet stemt het zich af op wat het kind denkt wat de ouders nodig hebben.  Volledig weg bij zichzelf heeft hij zijn leven geleefd. Om geliefd te worden en om liefde te geven. Maar niet aan zichzelf wel aan de ander.  

Om weer bij jezelf uit te komen, is het noodzakelijk om terug te vliegen naar het nest waar de verwondingen liggen. Om daar te eren wat er is geweest en te buigen. Te buigen voor de ander maar ook voor het leven, zodat je kunt uitvliegen en het leven vol kunt gaan leven. Maanden daarvoor ademde hij de wind in als metafoor van het leven tijdens onze eerste wandeling. Nu vanuit thuis komen mag hij vanuit deze bedding zijn eigen autonomie verder gaan onderzoeken. Hoe gek het ook mag klinken en wellicht wil je het niet aan jezelf toegeven, denken we onze autonomie wel te moeten hebben gevonden op een bepaalde leeftijd. Maar daar waar je nog vastzit aan het oude systeem, ben je op delen van jezelf afgesplitst ten behoeve van de ander. En blijf je op zoek naar je eigen heelheid, om je jouw waarheid te kunnen voelen, spreken en leven.  

Zeker wanneer je tussen je ouders in hebt gestaan en altijd rekening moest houden met iedereen. Waar hij in het midden stond en moest kiezen tussen vader en moeder. Maar niet voor zichzelf. Precies zoals het nu gaat. Hoe kies ik voor mijzelf? Even later stond hij nog in een opstelling waarin hij zag dat vader en moeder elkaars hand vast hielden. Hij zei, ik zie nu pas dat ze bij elkaar horen. Waar zij heel mochten worden, mag hij dat nu ook. Waar zij een mochten zijn, mag hij dat nu ook.  

Nu hij niet meer de verantwoordelijkheid heeft voor een van beiden, krijgt hij keuzevrijheid, maar daarmee ook keuzeverantwoordelijkheid. Aan hem de taak om deze te nemen en zijn leven echt te gaan leven. Een leven wat hem gelukkig maakt, een leven naast zijn vader. Een leven loyaal aan zichzelf.  

Ter ere van deze mooie man en zijn vader en moeder schreef ik deze blog